Było o owulacji w teorii (o tutaj 🙂 ) czas na praktykę, czyli wyznaczanie owulacji.

Wyznaczanie owulacji

Metoda termiczna

Metoda termiczna polega na codziennym mierzeniu temperatury ciała i zapisywaniu wyników na karcie obserwacji cyklu. Aby pomiary były jak najdokładniejsze, trzeba przestrzegać kilku zasad:

• temperaturę mierzymy codziennie rano o tej samej porze (różnica nie może wynosić więcej niż 1 godzinę);
• do mierzenia przystępujemy od razu po przebudzeniu, nie wstając wcześniej ani na chwilę z łóżka;
• długość snu przed mierzeniem musi wynosić co najmniej 3 godziny (dlatego po zarwanej nocy wyniki mogą być niemiarodajne);
• termometr umieszczamy zawsze w tym samym miejscu (jama ustna, pachy, pochwa, odbytnica – co kto woli)
• niezbędny jest termometr z dwoma miejscami po przecinku (ja miałam Micolife i byłam zadowolona)

Otrzymany wynik nanosimy na kartę obserwacji cyklu i na łączymy oznaczenia za pomocą linii tworząc w ten sposób wykres. Najłatwiej robić to w aplikacji do pomiaru temperatury, jest spory wybór (mój padł na OvuView – ma również możliwość zapisywania cyklu, wagi, umiejscowienia szyjki macicy etc.). Jeśli danemu pomiarowi towarzyszyły jakieś nieprzewidziane objawy (np. infekcja, zmiana godziny mierzenia, a nawet zmiana termometru), trzeba to koniecznie zapisać. Interpretacja wyników:

• w pierwszej połowie cyklu temperatura powinna wynosić 36,6 stopni;
• tuż przed owulacją zazwyczaj (ale nie zawsze) zauważa się nieznaczny spadek temperatury o 0,2-0,3 stopnia (do 36,4 lub 36,3 stopni Celsjusza);
• po owulacji temperatura gwałtowanie wzrasta o 0,2-0,4 stopni w odniesieniu do temperatury z I połowy cyklu (tzn. może wynosić ok. 36,7-37 stopni) – jeśli utrzymuje się na takim poziomie przez minimum 3 kolejne dni, oznacza to, że owulacja odbyła się;
• niedługo przed okresem lub w pierwszym dniu miesiączki temperatura spada.

Należy pamiętać, że metoda termiczna wymaga obserwacji przynajmniej trzech cykli, w celu poznania indywidualnych parametrów temperatury.

Czynniki, które mogą zakłócić wiarygodność pomiarów, np.:

• kaszel
• katar
• ból gardła
• bóle mięśniowe
• stres
• alkohol
• duże zmęczenie fizyczne
• stosowanie leków przeciwbólowych lub innych preparatów leczniczych itd.

Na podstawie obserwacji śluzu

Sygnałem zbliżającej się owulacji jest też zmiana w wyglądzie śluzu szyjkowego. W pierwszych dniach cyklu jest on gęsty, lepiący, nieprzejrzysty i skąpy (u niektórych kobiet nie występuje w ogóle). Jednak mniej więcej na 6 dni przed owulacją jego wygląd i konsystencja się zmieniają:

• staje się rzadszy,
• bardziej śliski,
• po dotknięciu ciągnie się tworząc niteczki,
• ma większą przezroczystość i przypomina białko jaja kurzego.

Wydzielina daje wyraźne uczucie mokrości i śliskości w miejscu intymnym. W momencie owulacji jest najrzadsza i najbardziej klarowna, a następnie zaczyna wracać do poprzedniego wyglądu, stawać się ponownie gęsta, mętna, lepiąca.

Metoda obserwacji śluzu ma skuteczność rzędu 72%, ale ponoć dopiero po roku regularnych obserwacji. Jeśli kobieta nigdy wcześniej nie sprawdzała konsystencji swojego śluzu lub ma nierówne cykle, ten sposób może zawieść. Do posługiwania się tą metodą potrzebna jest wprawa i dobra znajomość swojej fizjologii. Szanse na precyzyjne określenie momentu owulacji są większe, jeśli stosuje się jednocześnie obie metody: termiczną i obserwację śluzu..

Do obserwacji śluzu należy przystępować codziennie wieczorem i brać pod uwagę tylko wydzielinę z ujścia pochwy, a nie z zewnątrz.

Na podstawie szyjki macicy

Szyjka macicy jest stosunkowo wąskim kanałem łączącym pochwę z jamą macicy. W trakcie cyklu miesięcznego zmienia się jej położenie i „konsystencja”. Przy odrobinie praktyki, badanie szyjki macicy wspiera wyznaczenie terminu owulacji. Przed badaniem należy dokładnie umyć ręce, następnie wsuwamy środkowy palec do pochwy. Na jej końcu znajduje się szyjka macicy, która:

• przed okresem, a także bezpośrednio po ustaniu krwawienia znajduje się relatywnie nisko i jest twarda (w dotyku przypomina nos)
• w miarę zbliżania się owulacji, szyjka macicy unosi się ku górze i staje się coraz bardziej miękka
• przed i w trakcie owulacji znajduje się wysoko, jest otwarta, rozpulchniona i miękka (w dotyku przypomina usta, czasem jest tak wysoko, że trudno ją dosięgnąć)

Charakterystyczne jest to, że szyjka macicy przed okresem jest zamknięta, zaś w czasie owulacji wyraźnie się otwiera.

Monitoring cyklu

Monitoring cyklu owulacyjnego polega na obserwacji jajników poprzez wykonywanie badania usg w ściśle określonych dniach cyklu – dni te są mogą być różne u każdej kobiety i zależą od długości cyklu miesięcznego. W czasie monitorowania cyklu owulacyjnego lekarz ginekolog wykonuje usg dopochwowe, oceniając poziom rozwoju pęcherzyków jajnikowych.

Zazwyczaj usg wykonywane jest trzy-cztery razy w czasie całego cyklu miesiączkowego. W tym czasie lekarz obserwuje przede wszystkim, jak wyglądają i zmieniają się pęcherzyki jajnikowe. Sprawdzana jest ilość pęcherzyków, jak szybko rosną, czy dojrzewają oraz czy dojrzały pęcherzyk Graafa pęknął i uwalniając komórkę jajową. Należy pamiętać, że w ciągu całego cyklu miesiączkowego pęka zazwyczaj jeden dojrzały pęcherzyk jajnikowy. Jeśli do tego nie dojdzie, wtedy nie zostanie uwolniona komórka jajowa i nie ma możliwości zapłodnienia.

W czasie wykonywania usg w monitorowaniu cyklu owulacyjnego ginekolog ocenia też grubość endometrium, czyli grubość błony śluzowej macicy. Powinna mieć ona odpowiednią grubość do tego, aby móc przyjąć zapłodnioną komórkę jajową. Grubość endometrium dla optymalnych warunków implantacji zarodków wynosi od 8 mm wzwyż. Czasami w przypadku dobrej budowy śluzówki można uznać ją za optymalną już przy grubości 7 mm.

Obrazek ze zbiorów Anete Lusina